Janset Hanım, Amerika’da Şirket Kurmaya Çalışıyor

Marka-Patent vekili bir avukatın not defterinden

JANSET HANIM, AMERİKA’DA ŞİRKET KURMAYA ÇALIŞIYOR

Janset Hanım, hayatının en sakin günlerini geçiriyordu. İş hayatı inişli çıkışlıdır. Her gün, ya yeni bir strese yahut yeni bir mutluluğa gebe olarak doğar. Ancak, Janset Hanımın, bu sıralarda, günleri neredeyse birbirinin aynı geçiyordu. Canını sıkacak hiçbir olumsuz gelişme olmamıştı. İnanılmazdı. Her şey yolunda idi. Genellikle, büyük fırtınalar uzun durgunlukların ardından gelir.

Janset Hanım, o sabah işe gitmek için her zamankinden daha erken hazırlandı. Şirketin yönetim kurulu başkanı, bu haftaki olağan toplantıya,  üst düzey yöneticilerin tamamının eksiksiz katılmasını istemişti. Besbelli, başkan, yeni bir şeyler planlıyordu. Toplantı saati geldiğinde, şirketin tüm üst düzey yöneticileri toplantı salonunda yerlerini almışlardı. Adeta nefeslerini tutarak başkanın konuya girmesini bekliyorlardı. Fazla beklemeleri de gerekmedi…

Başkan; “Arkadaşlar, bugün şirketimiz için çok önemli bir gün. Hem ülkemizde hem de, Avrupa’da çok iyi bir ivme kazandık. Beklentimizin üzerinde bir büyüme gerçekleştirdik. Programlarımız, beğeniliyor. Avrupa ülkelerinde yaptığımız satışlar, hepinizin bildiği gibi, bizim için büyük referans oldu. Avrupa ordu ve polis teşkilatlarına yaptığımız satışlar sayesinde, Asya da ve Afrika’da satışlarımız ciddi bir düzeyde artış gösterdi. Ancak bu süreç bize gösterdik ki, teknoloji üretiyorsanız, bir şekilde, mutlaka Amerika ile temasınızı arttırmak zorundasınız. Büyüdükçe bu eksikliğimizin farkına daha çok vardık. Amerika, bildiğiniz gibi teknolojik gelişimin açık ara öncüsü, gelişmek istiyorsak bu ekonomik dev ile daha yakın, daha içli dışlı olmalıyız.

Yönetim kurulumuz epeydir bu konu hakkında değerlendirme yapıyordu. Nihayet, dün ABD’de bir şirket kurmaya karar verdik. En kısa zamanda bu projeyi hayata geçirmek istiyoruz” dedi ve devam etti,

“Fakat bu süreci gizli yürütmek istiyoruz. Şirket kuruluşumuz tamamlana kadar rakiplerimiz bu girişimimizi, duymamalı. Bu nedenle, sizlerden inisiyatif almanızı bekliyorum. Lütfen, ilişkilerinizi gözden geçirin, çevrenizde ABD’de şirket kurmuş birileri var mı, varsa, bize nasıl bir katkı sağlayabilirler. Çünkü ben ve yönetim kurulundaki arkadaşlarım yenidünyanın mevzuatına çok yabancıyız. Nereden başlarız, nasıl yaparız bilemiyoruz ” dedi.

Sözlerini bitirdikten sonra toplantı masasının etrafındaki kurmaylarını süzmeye başladı. Başkan daha sözlerini bitirmeden, Janset Hanım, çözümü bulmuştu bile. Ağabeyinin kolejden arkadaşı Vahit, yaklaşık 30 yıldır Amerika’da yaşıyordu. Üniversiteyi bitirdikten sonra oraya gitmiş ve iş adamı olmuştu. Gerçi uzun zamandır irtibatları kesilmişti, ama ağabeyi, Vahit Ağabeyden hep gururla söz ederdi. Vahit Ağabey, Amerika’da şirketler kurmuş. Orada, Amerikalı bir kadınla evlenmiş, çoluk çocuğa karışmıştı. Ağabeyi, İş hayatının da aile hayatının da çok başarılı olduğunu, yemekli sohbetlerde arkadaşlarına anlatırdı:

“…helal olsun oğlana, gözünü karattı, bindi gemiye gitti Amerika’ya, sıfırdan başladı. Ben Üniversite mezunuyum demedi, araba yıkadı, benzincide pompacılık yaptı, çalıştı, didindi, ama sonunda, tutunmayı başardı. Saygın bir işadamı oldu, çok para kazandı. Ben onun gösterdiği cesareti gösteremedim. Oturduk kaldık bu memlekette” diye söylenip dururdu.

Janset Hanım, küçük bir kız çocuğu iken Vahit Ağabey, sık sık evlerine gelir, ağabeyiyle otururlar bol kahkahalı konuşmalar yaparlardı. Arkadaşlarının içinde en çok onu severdi. Çok neşeli canlı, esprili bir delikanlı idi Vahit ağabey, çok da yakışıklı bir çocuktu. Kolejin basket takımında oynardı. Yani, Janset Hanımın çocukluğunun önemli bir figürü idi.

İşte, Başkan konuşurken, tüm bu anılar Janset Hanım’ın gözünün önünden film şeridi gibi geçti. Gülümsedi; “Evet, ben bu işi Vahit Ağabey’le rahatlıkla çözerim diye düşündü.”

“Başkanım, benim, Amerika’da işadamı bir tanıdığım var. Çok başarılı biri, ticari konularda deneyimli. Eğer uygun görürseniz ben onunla bu işi rahatça halledebileceğimizi düşünüyorum” dedi.

Başkan; “Çok iyi olur Janset Hanım.” dedi. “O halde, top sizde, umarım kısa zamanda sonuç alırız.”

Janset Hanım, ertesi gün Vahit Ağabeyi aradı. Aralarında çok sıcak, çok yakın, duygusal bir konuşma oldu. Vahit Bey uzun zamandır yurt dışında yaşayan her Türk gibi, ülkesinden gelen herşeyin meftunu idi. Janset Hanım’ın sesini duyunca çok etkilendi. Duygulandı. Hiç susmadan, birbirlerinin sözünü keserek, gülerek, neşe içinde uzun uzun konuştular.

“Şirket kuruluşu mu?” O iş kolaydı. Şirket için bir adres gerekiyordu ki, kısa zamanda bir yer kiralar ve orayı adres gösterip kuruluş işlemlerini tamamlardı. Bir Mali müşavir ve avukat gerekliydi. İyi tanıdığı mali müşavir ve avukatı vardı. Başlangıç olarak –adres kiralama, mali müşavir, avukat için- avans filan 30.000-USD gönderse yeterli olurdu.

Janset Hanım, hemen muhasebeye talimat verdi. Vahit Bey’in hesabına paranın gönderilmesini sağladı. Bir hafta sonra Vahit Bey aradı. Her şey yolunda idi. Kuruluş İşlemleri başlamıştı. Vergi ve harçların yatması gerekiyordu. Bir 15.000-USD daha gerekliydi. Janset Hanım derhal paranın gönderilmesini sağladı. Bir süre konuşmadılar. Fakat 2 hafta sonra Vahit Bey yine aradı. Kiraladıkları ofisin yeni kira günü gelmişti. Kiranın ödenmesi gerekiyordu. Mali müşavir de para istemişti. Acil bir 20.000-USD göndermesi gerekiyordu. Şirket kuruluşunu yaptığı, San Francisco epeyce pahalı bir şehirdi. Amerika’da,“consultant fee” ler çok yüksekti. Vesaire vesaire…

Janset Hanım, 20.000-USD’yi de gönderdi. Fakat doğrusu, bu yapılan masraflar ve işin uzamasından rahatsız olmaya başlamıştı. Günler günleri kovaladı. Rutin işler kaygıları azaltsa da, Janset Hanım’ın içindeki sızı, gün geçtikçe daha da artıyordu.

Nihayet, Vahit Ağabey’i aradı. “Vahit abi, aylar oldu ne oldu bizim şirket kuruluşu. İnan, patrona karşı çok mahcubum, herkes benden haber bekliyor abiciğim, lütfen elini biraz çabuk tut. Çok uzadı.” demeye kalmadı. Vahit Bey: “ Janset ’çiğim sen benden çok yaşayacaksın. Şimdi telefonu elime aldım seni arayacaktım. Gözün aydın. Şirket kuruluşu tamamlandı. “Secretary of State”e son olarak  “duty and tax”leri ödeyip Kuruluş Sertifikasını alacağım. İşlem tamam” dedi.

“Masraf ne kadar ağabey ?”

“20.000-USD kadar Janset‘çiğim. Hemen gönder ki, cezaya girmeyelim. Bizim eyalette her yıl mayıs sonuna kadar beyanname verilmesi, lazım geç kalmayalım. Ben sana şirket evraklarının örneğini Whatsapp üzerinden göndereceğim. Sonra da kargo ya veririm.” dedi. Janset Hanım, yüreğinde bir ağırlık, kuşkular beynini kemirerek muhasebeye yeni bir talimat verdi. Vahit Ağabey’e bir 20.000-USD daha gönderdi.

Nihayet işlem tamamlanmıştı. Gerçi, parça parça 85.000-USD ye mal olmuştu. Bu çok büyük paraydı. Fakat olan olmuştu. Doğrusu pek sorgulamak da istemiyordu. Şirket kurulmuştu ya, mühim olan buydu. Günler, sessizlik içinde geçiyordu. Vahit Ağabey’den ses soluk yoktu. Ne arıyor, ne mesaj gönderiyordu. Acaba ne olmuştu. Arayıp Vahit Bey’i sıkıştırmak da istemiyordu. Nihayet bir gün aradı. Telefon çaldı, çaldı ve sinyal meşgule dönüştü. Allah! Allah! diye söylendi. Tekrar aradı. Bu defa telefona ulaşılamıyordu. Janset Hanım, paniğe kapıldı. Başı zonklamaya başladı. Yüzü kıpkırmızı olmuştu.Tekrar tekrar aradı. Telefona ulaşılamıyordu. İçini rahatlatmak için kendi kendisine mırıldanıyordu; “Yok canım kötü bir şey yoktur, belki metroya falan binmiştir, Vahit Ağabeyden bir yanlış olmaz.”

Fakat aslında yavaş yavaş farkına vardığı şey, ne ağabeyi, ne kendisi 35 yıldır Vahit Bey’i görmemişlerdi. Acaba değişmiş miydi? Janset’e böyle bir kötülük yapar mıydı?

Bu arada, her aklına geldikçe Vahit Beyi arıyordu. Belki günde 20 kez deniyordu. Fakat telefonu hep kapalıydı. Janset Hanım için uykusuz geceler başlamıştı. Sabaha kadar kaygılar içinde yatakta dönüp duruyordu. Bir hafta içerisinde gözlerinin etrafında koyu halkalar oluşmaya ve giderek koyulaşmaya başladı. Amerika’ya Vahit Bey’e gönderilen 85.000-USD onun için çok büyük paraydı. Eğer parayı kaybetmişse, tamamen kendi kusuruyla kaybetmişti. Elbette şirkete ödemesi gerekirdi ama nasıl?

İçinde hala kuşkular vardı. Belki Vahit Bey kuruluşu yapmıştı. Ama sonrasında kaza geçirmiş olabilirdi. Ya da rahatsızlanmıştı. Telefonunu kaybetmiş olabilir miydi?

En iyisi San Francisco’ya gidip Vahit Beyi bulmak ve durumu öğrenmekti. Masrafları da kendisi karşılamalıydı.

Ertesi sabah erkenden utana sıkıla başkanın odasına girdi. Kısaca Vahit Bey ile bağlantısının kesildiğini, muhtemel bir aksaklık olduğunu, durumu yerinde görmek ve belgeleri almak için San Francisco’ya gitmek istediğini, söyledi. Masrafları da kendisi karşılamak istiyordu.  

Başkan, onu çok düşünceli ve karamsar bir bakışla sonuna kadar dinledi;“İyi olur Janset Hanım” dedi.

“Besbelli ki bir sorun var ve oraya gitmeden de, bu konu açıklığa kavuşmayacak.”

Janset Hanım iki gün sonra San Francisco Havaalanına indi. O kadar kaygılıydı ki yol boyunca gözünü bile kırpmamıştı. Bir taksiye bindi. Adresi söylediği taksi şoförü, “orada ne işiniz var” dercesine Janset Hanım’ın yüzüne baktı. Herhalde, böylesine alımlı ve şık bir kadının o adrese neden gitmek istediğini anlamaya çalıştı.

Önce kente girdiler. Sonra kenar mahalleler derken, şehrin hemen kenarında, üstüste konulmuş hurda arabalar, gelişigüzel yerlere dökülmüş eski araba lastiklerinin olduğu bir alanda, eski püskü paslanmış teneke evler ve eski karavanlardan oluşan bir mahallede durdular.

Janset Hanım büyük şaşkınlık içerisindeydi. Şoföre “Emin misiniz? adres burası mı?” diye sordu.     “Evet” dedi yaşlı şoför “Emin olabilirsiniz, adres burası.”

Janset Hanım yıkılmış vaziyette, birkaç kişiye sorduktan sonra, tarif edilen eski püskü boyalı hurda benzeri karavanın kapısını çaldı. Kapıyı, üzerinde kirli bir atlet ve şort ile açan adam Vahit Beydi.

Durum vahimdi. Karavanın içi dağınık, her yer çok, ama çok kirliydi.

Janset Hanım, belki yüz yıldır temizlenmemiş, rengi belirsiz hale gelmiş bir kumaş koltuğa çökercesine oturdu. Belli ki; köprünün altından çok sular akmıştı. Herşey o kadar açıktı ki; Vahit Bey’e soru sormaya bile gerek kalmamıştı.

Vahit Bey, kendisi anlatmaya başladı; 5 yıl kadar öncesine kadar çok iyi bir hayatı varken, bir trafik kazasında eşini ve kızını kaybettikten sonra bütün hayatı değişmiş. Uyuşturucu ve alkol bağımlısı olmuş. Sonra da, sahip olduğu şirketler tek tek iflas etmiş. Zavallı adam, toplumun en dibine kadar düşmüş.

Aslında Janset Hanım’a zarar vermek istememiş. İlk gönderdiği parayı her nasılsa, Vahit’ten alacaklı olan mafya grubu zorla elinden alınca, yeni paralar istemek zorunda kalmıştı.